Psychologia jest nauką o funkcjonowaniu człowieka w sferze intelektualnej, emocjonalnej i społecznej. Metody pracy psychologa opierają się na obserwacji i nawiązaniu bliskiej relacji z osobą wspomaganą, w celu poznania mechanizmów wpływających na jej zachowanie. Psychologowie mogą się również posługiwać obiektywnymi narzędziami badawczymi w postaci inwentarza osobowości, skali inteligencji, lub różnego rodzaju testów projekcyjnych.
Kiedy potrzebne jest wsparcie ze strony psychologa?
Wbrew powszechnym opiniom, do psychologa nie idzie się po porady. Nie taka jest jego rola. Pomoc psychologiczna polega na rozeznaniu szerszego kontekstu sytuacji, w której znalazła się dana osoba i wskazaniu jej różnych możliwości dokonywania własnych wyborów. Drugi stereotyp to przekonanie, że do psychologa idzie się wtedy, gdy pojawiają się jakieś problemy. Nic bardziej mylnego. Wsparcie psychologiczne przydaje się również osobom, które chcą zadbać o utrzymanie własnej równowagi psychicznej na co dzień i dobrze pokierować swoim rozwojem.
Czym zajmuje się psycholog?
Jednym z zadań psychologa jest towarzyszenie wspieranej osobie w rozwiązywaniu problemów dotyczących relacji z innymi ludźmi, aby nie prowadziły one do poważniejszych konfliktów. Polega to na wskazywaniu różnych technik zachowania asertywnego, możliwych do zastosowania w środowisku rodzinnym lub zawodowym. Umiejętność korzystania z własnych praw, z jednoczesnym respektowaniem praw innych, przydaje się w każdej sytuacji społecznej. Zdolność do jasnego wyrażania swoich poglądów i emocji daje szansę lepszego porozumienia się z otoczeniem. Przećwiczenie z psychologiem modelowych sytuacji, ułatwia późniejsze zastosowanie tych umiejętności na co dzień. Pomocy psychologicznej poszukują również osoby, które mają jakieś wątpliwości dotyczące wyboru własnej drogi życiowej. Może chodzić o określenie predyspozycji zawodowych, dążenie do zdobywania kolejnych szczebli kariery w swojej dziedzinie, decyzje o wyborze partnera lub założeniu rodziny. Narzędzia służące do badań psychologicznych pozwolą na określenie potencjału intelektualnego i cech osobowych. Psycholog pomoże też w ustaleniu indywidualnej hierarchii wartości. Na tej podstawie wskaże różne możliwości samodzielnego wyboru.
Czego nie robi psycholog?
Przede wszystkim psycholog nie ocenia. Nie wartościuje zachowania pod względem etycznym czy moralnym i nie wyraża swoich opinii na ten temat. Aby pomoc psychologa była skuteczna, musi opierać się na pełnym obiektywizmie. Terapeuta prowadzi swoje działania bez nadmiernej ingerencji w sferę emocjonalną wspieranego. Psychologowi nie wolno ujawniać osobom postronnym informacji uzyskanych w toku spotkań. Obowiązuje go tajemnica zawodowa tak jak lekarzy, czy prawników. Nie może naruszać granic psychologicznych i zawieść zaufania osoby wspomaganej. Diagnostyka psychologiczna służy rozpoznaniu, czy określone zachowania są w granicy normy, czy może potrzebna jest interwencja specjalistów z innej dziedziny. Terapeuta nie jest lekarzem, więc nie ma uprawnień do wypisywania recept. Praca psychologa polega głównie na kontakcie werbalnym. Doświadczony psycholog nie mówi za dużo. Skupia się na uważnym słuchaniu i wyciąganiu wniosków, a następnie przekazuje swoje konkluzje w formie ukazania alternatywnych rozwiązań.
Najogólniej mówiąc – pomoc psychologa przydaje się w rozmaitych sytuacjach i na każdym etapie życia. Warto więc z niej korzystać.