Osobowość unikająca -objawy, charakterystyka i przyczyny
Osobowość unikająca to zaburzenie osobowości polegające na unikaniu kontaktów, relacji społecznych, również tych na stopie partnerskiej. Osobę z takich zaburzeniem charakteryzuje bardzo wysoki poziom lęku w sytuacjach kontaktu z innymi ludźmi. Z upływem czasu coraz częściej człowiek dotknięty tym schorzeniem wycofuje się z życia społecznego, zaniechuje kontaktów w celu ograniczenia stresu.
Najczęstsze objawy występujące przy osobowości unikającej
Wbrew pozorom ludzie dotknięci takim zaburzeniem mają bardzo dużą potrzebę kontaktów, jak, i również pragną akceptacji i bliskości drugiego człowieka. Lęk związany z tym schorzeniem jest zazwyczaj za silny, by osoba mogła z nim walczyć. Obawy przed zranieniem, odrzuceniem czy wyśmianiem doprowadzają do całkowitej izolacji i zaniechaniu jakichkolwiek prób w podejmowaniu relacji. W innych przypadkach może doprowadzić to do rozwinięcia się takich chorób jak depresja, nerwica czy fobia społeczna.
Kolejnym objawem, jaki występuję, jest bardzo niskie poczucie własnej wartości. Niska samoocena potęguje obawy przed kontaktem z otoczeniem. Ludzie o takim typie osobowości odczuwają napięcie i zakłopotanie w relacjach międzyludzkich. Dodatkowo są oni również bardzo wrażliwi oraz poddają swoje zachowanie, gesty nieustannej analizie. Często bywają powściągliwi oraz małomówni, nie nawiązują oni nigdy jako pierwsi żadnej relacji.
Dużym problemem może być dla nich również podjęcie stałego zatrudnienia. Osoby takie wybierają zazwyczaj zawody wymagające pracy w pojedynkę oraz jak najmniejszej potrzebie działa w grupie.
Charakterystyka:
Leczenie osobowości unikającej polega głównie na intensywnej psychoterapii. Celem terapii jest przede wszystkim podniesienie własnej wartości pacjenta. Terapia pozwala się otworzyć pacjentowi przed terapeutą, dzięki temu zyskuje on przekonanie, że można mu zaufać.
Do innych cech osobowości unikającej należą:
- Przeżywanie napięcia i lęku, permanentnego stanu zalęknienia.
- Niepewność, nieśmiałość
- Niska samoocena
- Poczucie wykluczenia
- Unikanie aktywności w obawie przed ośmieszeniem
- Ograniczony styl życia obejmujący tylko strefę komfortu
- Problemy z podjęciem pracy,
- Poczucie opuszczenia i samotności
- Nieufność wobec innych.
- Oderwanie od życia społecznego i niechęć do uczestniczenia w nim
- Unikanie kontaktu wzrokowego
- Przekonanie o byciu gorszym niż reszta społeczeństwa,
Zaburzenia osobowości unikającej-Przyczyny
Choć nie ma jednoznacznego dowodu przyczyny osobowości unikającej, upatruje się bardziej ją w kwestiach wychowania niż w czynnikach genetycznych. Obecny stan wiedzy pozwala sądzić, że początki tego zaburzenia mogą mieć miejsce w okresie dzieciństwa.
Do czynników społecznych warunkujących zaburzenie osobowości unikającej należą między innymi:
- Niska samoocena wynikająca z umniejszania pewności siebie dziecka przez rodziców
- Nie zaspokojenie potrzeb bliskości i kontaktu fizycznego z rodzicami.
- Traumatyczne przeżycia
- Doświadczenie przemocy